51. Sympozjum Wykładowców Liturgiki o Świętym Józefie
„Św. Józef w liturgii Kościoła i pobożności ludowej” – to temat 51. Sympozjum Wykładowców Liturgiki na Wydziałach Teologicznych i w Wyższych Seminariach Duchownych, które odbyło się w Kaliszu. Przez trzy dni liturgiści z całej Polski wsłuchiwali się w referaty dotyczące osoby św. Józefa.
Pierwszego dnia uczestnicy zjazdu wysłuchali trzech referatów. O udziale św. Józefa w zbawczych planach Boga w świetle adhortacji apostolskiej „Redemptoris Custos” mówił ks. dr hab. Daniel Brzeziński. Drugi wykład pt. „Św. Józef w odnowionych tekstach Mszału i Liturgii Godzin” wygłosił ks. prof. dr hab. Krzysztof Konecki. Z kolei ks. prof. dr hab. Dariusz Kwiatkowski przedstawił referat nt. „Imię św. Józefa w Modlitwach Eucharystycznych”. Obrady zakończyła Msza św. z nieszporami, której przewodniczył bp senior Stanisław Napierała.
Trzy kolejne wykłady wygłoszono drugiego dnia obrad. Na temat kultu św. Józefa w pobożności ludowej w świetle Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii mówił ks. prof. dr hab. Czesław Krakowiak. Z kolei ks. dr Jacek Stefański poruszył temat „Św. Józef w Biblii lub Biblia o św. Józefie”. Wykład o św. Józefie w katechezie i przepowiadaniu przedstawił ks. dr hab. Tadeusz Lewandowski.
Liturgiści udali się do Sanktuarium św. Józefa, gdzie o formach kultu tego patrona mówił ks. prał. Jacek Plota. Goście mieli okazję wysłuchać Akatystu ku czci św. Józefa w wykonaniu chóru pod dyrekcją Jakuba Tomalaka.
Mszy św. z udziałem liturgistów przewodniczył biskup kaliski Edward Janiak. W homilii ks. dr Sławomir Kęszka wskazywał na cześć oddawaną przez wieki św. Józefowi w kaliskiej kolegiacie. – Wśród tych, którzy doznali łask i oddawali cześć byli duchowni i świeccy, możni i ludzie w trudzie budujący swoje życie. Przybywali na to miejsce pielgrzymi z okolic Kalisza i z daleka. Miałeś i masz swoich pomocników na trudnej dla ludzi drodze zawierzania Panu Bogu: ks. prałat Kłosowski, arcybiskup Łubieński, arcybiskup Kosmowski, także cały szereg księży kanoników kolegiackich służących pomocą wszystkim szukającym Twego orędownictwa u Boga. Wreszcie dzisiaj, czciciel Patrona Niebieskiego, obecny z nami biskup kaliski Edward Janiak, który mówi, że św. Józef jest wielkim patronem, ale wymaga od nas wielkiego zaufania – powiedział kaznodzieja.
Odwołał się do wydarzeń II wojny światowej i ukazywał heroiczną postawę kapłanów przebywających w obozach koncentracyjnych. – Polscy księża, których spośród kapłanów, najwięcej było w obozach koncentracyjnych zwracali swoje spojrzenie na św. Józefa i zawierzali się Mu w opiekę. Pierwsze ich zawierzenie miało miejsce 8 grudnia 1940 roku w obozie w Sahsenhausen. Księża w nieludzkich warunkach doznawali Jego szczególnej opieki. We wszystkich obozach koncentracyjnych, gdzie życie sakramentalne, zakazem władzy nazistowskiej, nie miało mieć miejsca, księża sprawowali w ukryciu Najświętszą Ofiarę – mówił ks. Kęszka.
Zacytował też bp. Ignacego Jeża, więźnia obozu w Dachau, a potem pierwszego biskupa diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, który podkreślał, że „wszelkie hitlerowskie propozycje zrezygnowania z kapłaństwa, z polskości kapłani zdecydowanie odrzucali. Jak się weszło na tę drogę męczeństwa to trzeba na tej drodze bez reszty trwać”.
Przypomniał, że kapłani, więźniowie z Dachau co roku pielgrzymowali do Sanktuarium św. Józefa, by dziękować za ocalenie. – Dzięki łasce Bożej i zawierzeniu św. Józefowi tak wielu jednak księży ocaliło życie. Prosili w szczerej modlitwie, aby patron tego miejsca zachował ich dla Kościoła. Ocalenie otrzymali od Bożej Opatrzności i całe życie dziękowali za dar ocalenia i służby Kościołowi w ich drodze do Pana Boga – zaznaczył ks. Kęszka.
Przed udzieleniem pasterskiego błogosławieństwa biskup kaliski podkreślał, że w Kaliszu ciągle jest żywy kult św. Józefa. - Kiedy przybyłem do Kalisza dowiedziałem się ze świadectwa jednego ze starszych panów, który pamiętał jak księża z Dachau przyjechali pociągiem i od dworca kaliskiego do sanktuarium ok. 2,5 km szli na kolanach przez całe miasto szczęśliwi, że żyją, dziękowali przed obliczem św. Józefa za ten cud, bo oni tak uważali. Oni byli żywymi świadkami tego, co przeżywali tam w tym piekle na ziemi – wskazał celebrans.
Dodał, że wiara człowieka jest codziennie weryfikowana. - Dzisiaj kiedy stajemy w tej rzeczywistości, gdzie tyle ludzi ucieka przed wojną, śmiercią, a jednocześnie w tych krajach zabijają za wiarę, za przyznanie się do Chrystusa, za posiadanie krzyża. Naturalnie tak jak Ojciec Święty powiedział, że każdy człowiek jest stworzony na obraz i podobieństwo Boże, jesteśmy zobligowani do pomocy, a jednocześnie wydaje się, że nasza wiara będzie weryfikowana, bo jak islam podchodzi do życia ludzkiego, jak ma to w tym prawie zapisane nie jest tajemnicą, tym więcej musimy zdać ten egzamin ze świadectwa naszego życia – przekonywał ordynariusz diecezji kaliskiej.
Dzisiaj odbyły się ostatnie wykłady. Ks. dr Andrzej Latoń, prezes Polskiego Studium Józefologicznego wskazywał na św. Józefa jako patrona Kościoła naszych czasów. Z działalnością Polskiego Studium Józefologicznego zapoznał ks. dr Marcin Wiśniewski, natomiast o problematyce józefologicznej poruszanej w dwutygodniku „Opiekun” mówił ks. redaktor lic. Andrzej Klimek. Z kolei ks. dr Mateusz Potoczny zagłębił się w temat dotyczący św. Józefa w liturgii Kościołów Wschodnich. Mszy św. przewodniczył bp Adam Bałabuch, przewodniczący Komisji Liturgicznej Konferencji Episkopatu Polski.
W sympozjum uczestniczyło ponad 50 liturgistów z całej Polski, w tym biskupi: bp Adam Bałabuch, bp Piotr Greger.
Zjazdy wykładowców liturgiki odbywają się każdego roku. W związku z tym, że tegoroczne sympozjum odbyło się w Kaliszu w centrum badań i dyskusji był św. Józef. - Zainteresowanie św. Józefem jest coraz większe i coraz więcej teologów, w tym liturgistów chce zdobywać pogłębioną, liturgiczną wiedzę na temat kultu św. Józefa w samej liturgii, a także pobożności ludowej. Program naszych sympozjów jest bardzo bogaty i atrakcyjny. Zwykle każdego dnia wygłasza się trzy referaty połączone z dyskusją, jest zawsze Msza św., wspólnie odmawiana Liturgia Godzin. To sympozjum było poprzedzone posiedzeniem Komisji Liturgicznej Konferencji Episkopatu Polski, w której uczestniczy około 15 osób. Są to biskupi i profesorowie liturgii, którzy dyskutują na tematy związane z zmianami w księgach liturgicznych, nad przygotowaniem nowych modlitw, nowych ksiąg liturgicznych, zwłaszcza teraz pracują nad wydaniem trzeciego wydania Mszału Rzymskiego, który ukazał się w wersji łacińskiej, a teraz trzeba go przetłumaczyć na język polski. Myślę, że niebawem ten najnowszy mszał w języku polskim będziemy mieć do użycia – mówi ks. prof. dr hab. Dariusz Kwiatkowski.
Organizatorem sympozjum był ks. prof. dr hab. Dariusz Kwiatkowski oraz Zakład Liturgiki i Homiletyki na Wydziale Teologicznym UAM w Poznaniu.
Teskt za: Ewa Kotowska-Rasiak/KAI
Nagrania: Radio Rodzina Kalisz
