50. Ogólnopolskie Sympozjum Józefologiczne
W Kaliszu odbyło się 50. Ogólnopolskie Sympozjum Józefologiczne, podczas którego prelegenci skupili się na historii Polskiego Studium Józefologicznego. W ramach sympozjum wykonano Oratorium o Świętym Józefie Kaliskim.
Sympozjum otworzył bp Edward Janiak, który podkreślał, że jubileuszowe sympozjum jest okazją do podsumowania dotychczasowego dorobku i refleksji teologicznej nad osobą i rolą św. Józefa w dziele zbawienia i życiu Kościoła, którego jest patronem. – To z racji cudownej obecności i działania św. Józefa związanej z obrazem czczonym w kaliskim sanktuarium od prawie 400 lat, pojawiła się przed 50 laty myśl o naukowym studium nad tym, kim jest św. Józef w porządku zbawienia – mówił biskup kaliski.
Zaznaczył, że z racji obecności i działania św. Józefa zarówno wieki temu jak i dziś do Kalisza przybywają ludzie różnych stanów i wykształcenia, aby u niego szukać dostępu do Boga, przez jego wstawiennictwo wypraszać to, co jest troską, bólem i rozpaczą codzienności. – Szczególnie pokazał nam to miniony Nadzwyczajny Rok Świętego Józefa. Pielgrzymi nie chcą tylko modlić się przed św. Józefem, ale jest w nich też pragnienie wiedzy o nim, by lepiej zrozumieć skuteczność w byciu patronem i orędownikiem – powiedział duchowny.
Wskazał na niektóre działania związane z kultem św. Józefa. Wśród nich wymienił wydawnictwo „Okno Wiary” redagowane przez redakcję Dwutygodnika Diecezji Kaliskiej „Opiekun”, utworzenie Telewizji Internetowej „Dom Józefa”, systematyczne spotkania w Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu z okazji każdej kolejnej rocznicy wyswobodzenia księży więźniów z obozu koncentracyjnego w Dachau oraz pierwszoczwartkowe nabożeństwa w intencji ochrony poczętego życia i rodzin.
W pierwszym wykładzie ks. prof. Wojciech Hanc przedstawił rys historyczny Polskiego Studium Józefologicznego (PSJ). Wskazywał, że pomysł jego utworzenia zrodził się w sercu i umyśle bp. Antoniego Pawłowskiego, którego śmierć przerwała działania z tym związane. Dodał, że kontynuatorem był bp Jan Zaremba, który 24 września 1969 r. erygował PSJ. Zaznaczył, że w Kaliszu odbyły się 2 sympozja międzynarodowe i 48 krajowych.
Ks. dr hab. Dariusz Kwiatkowski mówił o formach kultu Patriarchy z Nazaretu w Narodowym Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. Zauważył, że do rozwoju kultu św. Józefa przyczyniła się peregrynacja obrazu św. Józefa Kaliskiego po diecezji kaliskiej u początku jej powstania. Wskazał na dwa wymiary kultu św. Józefa, czyli liturgiczny i ten związany z ludową pobożnością.
Z kolei ks. dr Marcin Wiśniewski odwołując się do encykliki Jana Pawła II „Redemptoris Custos” (o św. Józefie i jego posłannictwie w życiu Chrystusa i Kościoła) przedstawił zarys teologii świętojózefowej.
Uczestnicy sympozjum mieli okazję wysłuchać Oratorium o Świętym Józefie Kaliskim.
Obrady zakończyła Msza św. w Narodowym Sanktuarium św. Józefa, której przewodniczył pierwszy biskup kaliski Stanisław Napierała.
W homilii celebrans wskazywał na wielkość osoby św. Józefa. – Tradycja, zwłaszcza papieże podkreślają, iż wielkość św. Józefa jest zawarta w powierzeniu mu przez Boga największych skarbów, mianowicie Jezusa oraz Jego Matki Maryi. Trzeba jeszcze dodać trzeci skarb, którym jest Święta Rodzina oparta na małżeństwie Józefa i Maryi. Św. Józef spełnił powierzoną mu zbawczą misję w sposób doskonały – zaznaczył bp Napierała, który dodał, że z misji tej wyrasta świętość Józefa.
Podkreślał, że świętość Józefa, którą znamionuje milczenie ma źródło w Duchu Świętym. – Św. Józef jest Opiekunem Kościoła, Opiekunem, który milczy. Milczenie Józefa nasuwa myśl o jego podobieństwie do Ducha Świętego. Duch Święty jest Bogiem milczącym. Ducha Świętego można nazwać milczącą obecnością, która mówi nie słowami, lecz działaniem. Podobną milczącą obecnością jest św. Józef. On nie mówi słowami, lecz wstawiennictwem, działaniem – mówił kaznodzieja.
Po komunii św. w Kaplicy Cudownego Obrazu św. Józefa pierwszy biskup kaliski Stanisław Napierała zawierzył św. Józefowi uczestników Sympozjum Józefologicznego oraz pielgrzymów z całej Polski.
W sympozjum uczestniczyli: biskup kaliski Edward Janiak, bp pomocniczy Łukasz Buzun, bp senior Stanisław Napierała, ks. prał. Andrzej Latoń, prezes Polskiego Studium Józefologicznego, kapłani, siostry zakonne z różnych zgromadzeń i licznie zgromadzeni wierni z całej Polski zainteresowani osobą św. Józefa.
Organizatorami sympozjum byli: Polskie Studium Józefologiczne, Kapituła Kolegiacka Świętego Józefa i Wyższe Seminarium Duchowne w Kaliszu.
Kalisz ze względu na znajdujący się tam cudowny obraz Świętej Rodziny stał się miejscem szczególnej czci oddawanej św. Józefowi. Biskupi włocławscy jako opiekunowie sanktuarium kaliskiego w latach 1818-1992 byli też gorliwymi propagatorami kultu św. Józefa, dlatego nie przypadkiem Kalisz stał się miejscem założonego 24 września 1969 r. Polskiego Studium Józefologicznego.
Zamysł założenia studium powziął wielki eklezjolog i mariolog bp Antoni Pawłowski. Program pracy studium zaaprobował w 1970 r. prymas Polski kard. Stefan Wyszyński. Pierwszym prezesem był dogmatyk o. dr Albert Urbański z Krakowa. Kolejni prezesi to: ks. dr Stanisław Rumiński, ks. Wojciech Hanc, ks. dr Krzysztof Konecki, ks. dr Władysław Czamara. Od 2001 r. pracami studium kieruje ks. dr Andrzej Latoń, wikariusz generalny diecezji kaliskiej.
Jednym z zadań Polskiego Studium Józefologicznego jest propagowanie dorobku myśli józefologicznej na forum międzynarodowym. Józefologowie polscy brali udział we wszystkich dotychczasowych sympozjach narodowych, zwanych często kongresami, które zaczęto organizować po Soborze Watykańskim II. Sympozja krajowe odbywają się od ponad 30 lat w Kaliszu. Wygłoszono tu w sumie ponad 250 referatów. Dorobek polskiej józefologii można dostrzec w wielu naukowych i popularnych publikacjach. Polskie Studium Józefologiczne współpracuje ze wszystkimi józefologicznymi ośrodkami świata, m.in. Północno-Amerykańskim Stowarzyszeniem Józefologicznym, Stowarzyszeniem Ibero-Amerykańskim w Hiszpanii, Centrum Meksykańskim, Niemieckim Centrum Studiów nad św. Józefem.
Na przełomie września i października 2009 r. w Kaliszu odbył się Międzynarodowy Kongres Józefologiczny i zostało oddane do użytku Centrum Józefologiczne.
W 2017 r. papież Franciszek ustanowił Nadzwyczajny Rok Świętego Józefa Kaliskiego w Narodowym Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu od I Niedzieli Adwentu do 6 stycznia 2019 r., czyli święta Objawienia Pańskiego.
Tekst za: Ewa Kotowska-Rasiak/KAI
Zdjęcia: Marta Brzozowska/Radio Rodzina Kalisz
